Ryczałt i VAT to dwie najpopularniejsze formy opodatkowania działalności gospodarczej w Polsce. Przedsiębiorcy często zastanawiają się, która z nich jest korzystniejsza i bardziej opłacalna. W artykule porównamy obie formy rozliczeń podatkowych i wskażemy ich wady oraz zalety.
Czym różnią się ryczałt i VAT?
Podstawowa różnica między ryczałtem a VAT polega na sposobie naliczania podatku. W przypadku VAT przedsiębiorca płaci podatek od wartości sprzedanych towarów i usług. Stawka VAT wynosi 23% lub 8% w zależności od rodzaju działalności. Przy ryczałcie podatek płacony jest od przychodu, a nie od zysku. Stawki ryczałtu są zryczałtowane i wynoszą od 2% do 17% w zależności od rodzaju działalności. Ryczałt jest więc uproszczoną formą opodatkowania.
Jakie są zalety rozliczania się na ryczałcie?
Rozliczanie się na ryczałcie ma kilka znaczących zalet:
- Uproszczona księgowość - nie trzeba prowadzić pełnej ewidencji sprzedaży i zakupów.
- Niższe koszty prowadzenia działalności - oszczędność czasu i pieniędzy na księgowości.
- Pewność co do wysokości podatku - podatek nie zależy od wahań przychodów.
- Możliwość zaliczek kwartalnych - mniejsza regularna kwota do zapłaty.
Dla małych firm rozliczanie na ryczałcie jest zdecydowanie prostsze i tańsze niż pełna księgowość i rozliczenie VAT.
Czytaj więcej: Wady i zalety pracy zdalnej - Poznaj zalety i wady pracy zdalnej
Kiedy lepiej wybrać VAT zamiast ryczałtu?
Są jednak sytuacje, kiedy bardziej opłaca się rozliczać VAT:
- Przy wysokich kosztach działalności - VAT pozwala odliczyć koszty zakupów.
- Gdy marża zysku jest niewielka - VAT liczony od zysku, a nie przychodu.
- W początkowym okresie działalności, gdy są straty.
- Przy sprzedaży produktów objętych niższą 8% stawką VAT.
Wtedy bardziej opłacalny może być VAT, bo pozwoli zaoszczędzić na podatku.
Jakie stawki VAT i ryczałtu obowiązują w 2023 roku?
Aktualnie w 2023 roku obowiązują następujące stawki VAT:
- 23% - podstawowa stawka VAT,
- 8% - obniżona stawka na niektóre produkty,
- 5% - na niektóre artykuły spożywcze,
- 0% - na eksport i wewnątrzwspólnotowe dostawy towarów.
Stawki ryczałtu w 2023 roku wynoszą między innymi:
- 2% - na sprzedaż gazet, książek, e-booków
- 8,5% - na usługi gastronomiczne i sprzedaż napojów
- 15% - na działalność usługową i handlową
- 17% - na wolne zawody, np. prawników, radców prawnych.
Ile wynosi ryczałt od przychodów ewidencjonowanych?
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych wynosi 50% stawek podatku od dochodów osób fizycznych według skali podatkowej, czyli w 2023 roku:
- 12% przy przychodach do 120 000 zł rocznie
- 12,5% przy przychodach wyższych niż 120 000 zł rocznie
Jest to najkorzystniejsza stawka ryczałtu dla przedsiębiorców osiągających niewielkie przychody, np. z najmu prywatnego.
Która forma jest korzystniejsza dla małych firm?
Zdecydowanie ryczałt jest bardziej opłacalny i korzystny dla małych firm, zwłaszcza jednoosobowych działalności. Nie wymaga prowadzenia skomplikowanej rachunkowości, pozwala zaoszczędzić czas i pieniądze. Jest prostszy i łatwiejszy w rozliczeniu niż VAT.
Jak rozliczyć podatek VAT i ryczałt?
Aby rozliczyć VAT, należy składać comiesięczne lub kwartalne deklaracje VAT-7 wraz z ewidencją sprzedaży i zakupów. Terminy rozliczeń to 25. dzień kolejnego miesiąca lub kwartału.
Ryczałt rozlicza się raz do roku - PIT-28 należy złożyć do końca stycznia za mijający rok podatkowy. W trakcie roku płaci się zaliczki na podatek (co miesiąc lub kwartał).
Ryczałt czy VAT - co się bardziej opłaca w 2023 roku?
Podsumowując, dla większości małych firm i osób prowadzących jednoosobową działalność ryczałt będzie bardziej opłacalną formą opodatkowania. Pozwala zaoszczędzić czas i pieniądze na rozliczeniach. VAT opłaca się w większych firmach, przy dużych obrotach i niskich marżach zysku.
Wybór między ryczałtem a VAT powinien być poprzedzony dokładną analizą indywidualnej sytuacji firmy i branży, w jakiej ona działa. Warto skorzystać z porady doświadczonego księgowego lub doradcy podatkowego.
